به‌طور کلی پمپهای جابجایی مثبت، پمپهای هیدرولیکی هستند که در سیستم صنعتی امروزه بسیار پرکاربرد بوده و از آن‌ها در صنایع استفاده می‌کنند. این نوع از پمپ هیدرولیک انواع زیادی دارند که با توجه به کارایی و نوع کاربرد از آن بهره گرفته می‌شود؛ در ادامه سعی داریم شما را با پمپهای جابجایی مثبت، انواع، کاربرد و … آن‌ها بیشتر آشنا کنیم.
فهرست مطالب
پمپ جا به جایی مثبت چیست؟
از پمپهای جابجایی مثبت می‌توان به عنوان یک پیشرفت موثر در تکنولوژی صنعتی نام برد؛ چرا که کار اصلی این پمپ‌ها جابهجایی سیالات است. قبلا افراد زیادی این کار را باید با استفاده از دستگاه‌های بزرگ و پیچیده‌تری انجام می‌دادند و این امر کار را برای کارگران دشوار می‌کرد. اما امروزه پمپهای جابجایی مثبت مایعات را به راحتی و بدون نیاز به افراد زیادی منتقل می‌کنند.
کارکرد این پمپ‌ها به این صورت است که مقدار ثابتی از مایعات را درون خود نگه می‌دارند و سپس توسط یک شوک و به صورت ناگهانی این مایعات را آزاد می‌کنند که این امر باعث ایجاد حرکت در مایعات و جابجایی آن‌ها خواهد شد. پمپهای جابجایی به طور کلی در دوسته چرخشی و متقابل خلاصه می‌شوند که این دو دسته انواع مختلفی دارند که در میان آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پمپهای دنده‌ای
- پمپهای پیستونی
- پمپهای پیچ
- پمپهای دیافراگمی
- پمپهای لوپ دوار
- پمپهای پریستالیک
- پمپهای حفره‌ای متناوب
- پمپهای احیا‌کننده
- پمپهای جابجایی رفت و برگشتی
- پمپهای جابهجایی چرخشی
- پمپهای جابهجایی پره‌ای
انواع پمپهای جا به جایی و کاربرد آن‌ها
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم پمپهای جابه جایی بنا بر کاربردی که در صنایع دارند از انواع زیادی برخودار هستند که هر کدام قابلیت‌ها و کارکردهای مختص خود را دارند که انواع پرکاربرد آن را شرح خواهیم داد.
پمپ جابه جایی مثبت دنده‌ای
این نوع از پمپهای جابجایی دارای دو چرخ‌دنده متصل به هم هستند که به صورت مجزا کار می‌کنند که این کارکرد مختص پمپهای جابجایی دنده‌ای خارجی است. نحوه کارکرد آن به این صورت است که مایع را مابین دنده‌ها محبوس کرده و یک پوشش ایجاد می‌شود. این پوشش باعث ایجاد یک مکش شده که از نشت مایعات جلوگیری می‌کند. پمپهای جابهجایی دنده‌ای داخلی نیز مشابه پمپ دنده‌ای خارجی است با این تفاوت که چرخ‌دنده‌های آن در دو سایز مختلف هستند. پمپهای جا به جایی مثبت چرخشی زیر مجموعه پمپهای چرخشی هستند .در پمپهای جا به جایی مثبت چرخشی با یک حرکت دورانی باعث حرکت مایع از نقطه ورودی به نقطه خروجی پمپ خواهند شد.
پمپهای جابهجایی مثبت پلانجری
این نوع پمپ‌ها استوانه‌ای شکل هستند و با ایجاد فشار بیشتری نسبت به سایر پمپ‌ها و طی حرکت رفت و برگشت سیالات را آزاد می‌کنند.
پمپ جا به جایی مثبت پیستونی
پمپ پیستونی با داشتن شیرهای ورودی و خروجی می‌تواند عملکرد دوگانه داشته باشد، به صورتی که از یک سمت فشرده‌سازی مایعات را انجام می‌دهد و از سوی دیگر آزادسازی مایعات این در صورتی است که فقط از یک طرف مکش دارد. پمپ پیستونی همان پمپ هیدرولیک است که در یک سیلندر خلاصه می‌شوند و با حرکت به سمت جلو و عقب فرآیند جابجایی مایعات را انجام می‌دهند.
پمپ های جا به جایی مثبت رفت و برگشتی
همان‌طور که از نامش پیداست این نوع پمپ قابلیت این را دارد که با حرکات رفت و برگشتی مایعات را جابه‌جا کند. با این پمپ حتی می‌توانید مقدار مایع پمپ شده را نیز اندازه‌گیری کنید. این پمپ‌ها دارای دو نوع هستند که به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
پمپ جا به جایی مثبت پره ای
این نوع پمپ در دو نوع پمپ پره‌ای متعادل و پمپ پره‌ای نامتعادل وجود دارد؛ این مدل یکی از ساده‌ترین نوع پمپهای جابهجایی مثبت است که در شکل دایره‌ای ساخته شده و این دایره درون یک محفظه دایره بزرگتر در حال چرخش است. صفر تا صد عملیات آزاد شدن سیالات و مایعات این پمپ میان پره‌های آن صورت می‌گیرد.
پمپجا به جایی مثبت دیافراگمی
نوع دیگر این پمپ‌ها دیافگرام نام دارد در پمپ دیافراگمی برای حرکت و جابجایی مایعات از یک غشای منعطف برای به داخل پمپ کشیده شدن مایعات استفاده شده است؛ این غشا باعث فشرده شدن دیافراگم می‌شود و در نتیجه حجم دیافراگم کم شده و مایعات درون آن دفع می‌شوند.
مزایا پمپ های جا به‌جایی مثبت
این نوع پمپ‌ها با توجه نوع کاربردشان در صنعت از مزیت‌ها و قابلیت‌های بسیاری برخوردار هستند؛ بنابراین با توجه به مزایا و نوع کارکرد پمپهای جابهجایی مثبت آن را معمولا بیشتر به جای پمپ سانتریفیوژ استفاده می‌کنند؛ از مزایای پمپهای جابهجایی مثبت سیالات می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- مایعات لزج را به راحتی آزاد و منتقل می‌کنند.
- پمپهای جابهجایی مثبت خود یک نوع مکش هستند و این امر باعث می‌شود که از استفاده از تجهیزات خام هواگیری بی‌نیاز شوید.
- مایعاتیکه دارای غلظت بالایی هستند تنها با پمپهای جابهجایی مثبت به راحتی حرکت می‌کنند.
- این پمپ‌ها از ویسکوزیته بالایی برخوردار هستند.
- در سیستم هیدرولیک پمپهای جابهجایی مثبت پمپاژ مایعات بدون هیچگونه نشتی صورت می‌گیرد.
- اندازه‌گیری مایعات در این پمپ‌ها دقیق‌تر بوده و به صورت خودکار مایعات را اندازه‌گیری می‌کند؛ این امر پمپهای جابهجایی مثبت را نسبت به دیگر پمپ‌ها متمایز می‌سازد.
- در این پمپ‌ها از پروانه استفاده نشده است.
- این پمپ‌ها در مواد جامد عملکرد بسیار خوب و بالایی دارند
- در برابر فشارهای متغیر استحکام دارند و جریان را ثابت نگه می‌دارند.
سخن پایانی
همان‌طور که ذکر کردیم پمپهای جابهجایی مثبت یکی از پیشرفت‌های بزرگ صنعتی به شمار می‌روند که کار انتقال مایعات را به سهولت رسانده‌اند. علاوه بر این موضوع با دارا بودن ویژگی‌های زیادی که به برخی از آن‌ها اشاره کردیم برای سیستم‌های هیدرولیک گزینه بسیار مناسبی به شمار می‌روند. چنانچه قصد استفاده از پمپهای جابهجایی مثبت را دارید اما در مورد پمپ مناسب با تخصص و کارکرد خود اطلاعی ندارید، می‌توانید نکاتی که بیان کردیم را مد نظر داشته باشید تا به بهترین شکل ممکن از کاربرد و مزایای آن برخوردار شوید. همچنین اگر قصد خرید این پمپ ها را دارید و نیازمند راهنمایی هستید، پیشنهاد میکنیم مقاله “انتخاب پمپ هیدرولیک مناسب” را مطالعه کنید. اگر به پاسخ درستی نرسیدید با کارشناسان صنعت هیدرولیک (فروشگاه قطعات هیدرولیک) تماس بگیرید.